De antroposofische week, het graanritme en de stille week

De naam zondag stamt uit de tijd van de Romeinen. De keizer besloot in 321 na christus een rustdag uit te roepen en vernoemde die dag naar de zonnegodin Sól: de dag van de zon.

Goud is het symbool van de zon en het goddelijke. Eveneens staat goud symbool voor het licht, wijsheid, edelmoedigheid en van materiële en geestelijke rijkdom. Het metaal goud kan heel dun worden en kan vrijwel zonder einde uitgebreid worden. Het heeft daarmee een sterke verwantschap met het licht. Het behoort daarentegen tot de zwaarste metalen en verbind zodoende het licht met de zwaarte. Goud inspireert tot harmonie, tot het houden van het gouden midden tussen uitbreiding en samentrekking, tussen licht en zwaarte. Een gouden hart behoort tot een goed mens. 

De zon is net als het goud het ideaal, het stralende, harmonieuze middelpunt. Kijk je naar de planetentypen als karaktertrekken voor de mens, dan is bij de zonnemens het gevoelsleven en intellect gelijk ontwikkeld. De zonnemens is als het ware ons toekomstbeeld; de harmonische samenkomst van alle deugden in ons mensen.

Het statig en recht naar de zon toe groeiende tarwe is het zonnegraan. Men zegt dat de zonnewerking van het tarwe harmonisch werkt op het hart van de mens. Tevens ondersteunt het mentale werkzaamheden en bereid je de nieuwe week met een tarwegerecht met veel energie voor.

Wanneer ik iets wil,
Laat ik dan nagaan
Wat mijn beweegredenen zijn.
Wanneer ik zeker weet
Dat ik een juist besluit heb genomen,
Zal ik mij daaraan houden.

‘Für die Tage der Woche’ van W. Schuwirt

Tarwe – Groentemuffins

Meng 200 gram speltmeel met 100 gram zachte boter, een scheutje koud water en een snufje zout. Zet het geknede deeg eventjes koud. Snij ongeveer 500 gram groente klein en kook ze kort voor. Rol het deeg uit en vul muffinvormjes met een laagje. Meng 2 eieren, een beker zure room en 50 gram geraspte kaas met naar smaak zout, peper en nootmuskaat. Verdeel de goed droog gedepte groente over de muffinvormpjes en giet het ei mengsel erover heen. Strooi nog een beetje kaas over de bovenkant. Bak de muffins op 200 graden in de oven tot ze mooi bruin zijn.

Lekker met een frisse salade! Eet smakelijk

Bij maandag hoort natuurlijk de maan. Alchemisten gebruiken voor zilver het symbool van de halve maan en noemden het metaal ook wel Luna. Zilver en de maan staan symbool voor de levensgevende vrouwelijkheid, de zuiverheid, water, een schoon geweten en goedhartigheid.

Gepolijst zilver in een spiegel is bijna onzichtbaar. Het laat de ander zien, het imiteert. De maan is de wereldspiegel. De menstruatiecyclus van de vrouw en daarmee de bron van het menselijk leven zijn verbonden met de maancycli. De vruchtdragende bomen zoals de kers horen bij de maandag.

Kijk je naar de planetentypen als karaktertrekken voor de mens, zijn maantypes geneigd alles uit de omgeving diep in zich op nemen en tot een stuk van zichzelf te maken. Het zijn de wat dromerige, passieve, kunstzinnige, introverte mensen.

De maan staat in verbinding met rijst. Rijst groeit in het water, dat op zijn beurt sterk wordt beïnvloed door de krachten van de maan, zoals bijzonder te zien is in de getijden. De rijst heeft een harmoniserende en balancerende werking op ons mensen.

Wanneer ik spreek,
Laat ik dan alleen onder woorden
Brengen wat van waarde is,
En niet maar van alles zeggen
Wat mij voor de mond komt.
Wanneer ik in gesprek ben,
Zal ik goed luisteren
En soms ook durven zwijgen.

‘Für die Tage der Woche’ van W. Schuwirt

Rijst – Risotto met een spiegelei

Een recept van Tessie Strijdonk van @devrijejuf.

Ingrediënten: Risotto, boter, groente bouillon, kwart zakje bami kruiden, courgette, wortel en een ei.

Smelt boter in de pan en voeg risotto rijst toe. Bak de rijst een paar minuutjes in de pan en voeg de bouillon met bami kruiden toe. Rasp wortel en courgette en doorheen. Voeg steeds beetje bouillon toe, zodat de risotto dit opneemt. Bak een ei. Als de risotto klaar is, leg je het eitje erbovenop.

Smakelijk eten!

Als je naar het Nederlandse woord dinsdag kijkt, herken je niet meteen welk hemellichaam daarbij hoort. De Franse naam “Mardi” helpt. Mardi verwijst naar Mars. De planeet werd vernoemd naar de Romeinse god Mars. Mars en Ares (Grieks) zijn beiden goden van de oorlog.

De planeet Mars wordt ook wel de rode planeet genoemd en dat heeft te maken met ijzer in de bodem van mars. IJzer is een aards metaal dat magnetisch kan worden gemaakt. Een magneet heeft twee polen, net als de aarde. De steunkracht van ijzer wordt gebruikt voor de versterking bij constructies van bijvoorbeeld bruggen en beton. Maar negatief geladen is de kracht van ijzer bij het gebruik van wapens.

IJzer zit ook in ons bloed, waar het te vinden is als kleurstof van de rode bloedlichaampjes. IJzer houdt de zuurstof vast en zuurstof is een bron van onze levenskracht.

Een mens met te veel gal (Grieks = Cholé) werd vroeger het cholerische temperament toegeschreven. De cholericus is het vuurtype. Initiatiefrijk, actief en vol levenskracht. Deze daadkrachtige mensen, vol moed en prestatiedrang hebben de kracht van Mars in zich. Het zijn de topsporters, de mensen die op de barricaden gaan, de uitdagers, maar ook de gewelddadige types, relschoppers en macho’s die overdreven pronken met hun spierballen en waaghalzigheid. Marstypes zijn gericht op de buitenwereld en staan al handelend met 1 been in de toekomst. Mars staat voor de moed en de valkuil is woede.

De eik en haar onverwoestbare eikenhout staan symbool voor kracht, roem en overwinning en horen dus bij de marsdag. En voor een daadkrachtige dinsdag kan je gebruik maken van de verkwikkende gerst.

Wanneer ik handel,
Laat ik dan bedacht zijn op
Wat anderen en mijzelf goed kan doen.
Bij het nemen van initiatieven zal ik
Weloverwogen en bewust te werk gaan.

Gedichtje uit Fur die Tage der Woche, W Schuwirth.

Gerst met rode ui en snijbiet

Een recept van Marleen Evers van @vrijeschoolvoorbeginners.

Gerst, een mooi graan, dat wel flink wat tijd nodig heeft. Je zet het eerst een hele nacht in de week, en vervolgens moet gerst 20-30 min. koken. Parelgort, de geslepen versie van gerst, moet zelfs 50-60 min. koken! Tip: week en kook vooraf, dan ben je op de dag zelf zo klaar.

Ik maakte vandaag geroerbakte snijbiet met rode ui, gerst en sojasaus. Waarom snijbiet en rode ui? Nou, deze groenten zijn rijk aan ijzer en hebben een mooie rode kleur. En zo zo voeg je die bijbehorende kleur en metaal toe aan dit gerecht. Het recept is super simpel.

Fruit de ui en de snijbiet, laat even stoven met en deksel op de pan. Draai het vuur wat hoger, blus af met een scheut sojasaus (niet teveel, anders wordt het te zout). Voeg eventueel een scheutje water erbij. Voeg de portie gekookte gerst toe, roer goed door elkaar. Bak een ei aan de zijkant van de pan en roer dit ook door het gerecht. Heet opdienen, lekker met een beetje limoen. Smakelijk! 🤗

Oh en ps.: dit gerecht werkt ook super met bruine rijst, naakte haver etc. Courgette en wortel werkt ook heel goed! En een gerstbiertje erbij. 😉

De herkomst van de naam woensdag is te vinden bij de Germaanse God Wodan (ook wel Odin), die beschouwt wordt als dezelfde god als Mercurius. In de Franse naam voor woensdag Mercredi, zien we ook de verbinding met Mercurius (ook wel Hermes) “boodschapper der goden”.

Mercurius vertegenwoordigt het element van het levende, de bemiddeling, de beweging, de metamorfose. Kijk je naar de planetentypen als persoonlijkheidstype voor de mens, dan is het mercuriustype de handelaar, de bijdehante slimmerik, de vlugge, vrolijke grappenmakker en soms ook de bedrieger. Het is het beweeglijke, luchttype, met kenmerken van het sanguinische temperament, waar altijd een beetje chaos heerst. Uiterlijk is deze mens rustig, innerlijk is het denken vlug en in staat snel verbanden te leggen. Het mercuriustype is in staat zich snel aan te passen en neigt soms wat tot oppervlakkigheid.

Men zegt dat gierst een verlichtende, verwarmende en verbindende werking heeft, net als Mercurius, de boodschapper van de goden, die de verbinding tussen hemel en aarde tot stand brengt. De sanguinicus, die heel sterk in zijn zintuigen en in de buitenwereld leeft, kan door gierst op een gezonde manier wordt gesteund. Maar ook voor ieder ander werk gierst verwarmend voor ons organisme.

Het kwikzilver is een chemisch element dat niet in grote hoeveelheden in ons organisme voorkomt, hoewel het functioneel blijkt te zijn bij het “overbrengen van boodschappen”, zoals Mercurius. Kwik is zwaar en vloeibaar en reageert op iedere beweging. Het is niet aan de aarde gebonden maar verdampt. Het is net als het jonge kind licht, glanzend, fantasievol en bewegelijk. De boom horend bij de woensdag is de iep, waarbij het blad niet symmetrisch is.

Wanneer ik spreek,
Laat ik dan alleen onder woorden
Brengen wat van waarde is,
En niet maar van alles zeggen
Wat mij voor de mond komt.
Wanneer ik in gesprek ben,
Zal ik goed luisteren
En soms ook durven zwijgen.

‘Für die Tage der Woche’ van W. Schuwirt

Gierstsalade

Recepten van Trix van @trix_living_the_season

Gierst is, na teff en fonio zo’n beetje de kleinste graankorrel die we kennen. Tevens is het een heel harde korrel, zo hard als kiezel. De aar van gierst vormt een losse pluim waardoor alle aartjes aan deze pluim voor veel licht en warmte bereikbaar zijn. De gierst doet het goed op warme zanderige grond met veel zonuren. Het wortelgestel is zeer sterk en vormt in de aarde een gestel van veel wortelharen waarmee mineralen worden opgenomen. “De bodem moet echter goed door lucht zijn, want de wortels gebruiken de lucht in de aarde om te ademen.” (Het nieuwe granenboek, Udo Renzenbrink p.93) Gierst bevat van alle granen het hoogste kiezelgehalte. Kiezel is warmte en licht doorlatend en oplosbaar in levend weefsel. Deze dynamiek in gierst maakt dat het goed is voor je huid, haar, nagels en je zintuigen. “In de huid sluit een organisme zich als het ware door een kiezelmantel van de buitenwereld. Tegelijkertijd worden door de kiezel ook onweegbare elementen, zoals licht, toegelaten.” (7 granen, Udo Renzenbrink, p.65) Bijzonder toch hè? De magische wereld van granen.

Gierst kan een uitdaging zijn om er iets anders mee te koken dan pap. Voor mij werkt de volgden methode het beste. Ruim water aan de kook brengen, snuf zout aan water toevoegen. Gierst afspoelen in zeef, toevoegen aan kokende water en 8 minuten laten koken. Water afgieten en gierst laten nawellen. Zo heb je een mooie pan rulle gierst.

Ik maakte een salade met gekookte bietjes, radijs, rode ui en venkel en natuurlijk wat kiemen en groen in de vorm van veldsla. Met peper, olie en azijn op smaak brengen en je hebt een heerlijke maaltijd.

Gierst – Boekweitbrood

Ingrediënten:
160 gram boekweit
90 gram gierst
100 gram havermout
240 ml water
Twee eetlepels psyllium vezels
1 eetlepel wijnsteen bakpoeder
3 eetlepels olijfolie
Theelepel zout
Zaad voor de topping

Boekweit en gierst in hetzelfde water een nacht laten weken. Deze de volgende afgieten en afspoelen en goed laten uitlekken. De oven voorverwarmen op 160 graden hete lucht en een bakblik bekleden met bakpapier. Nu alle ingrediënten behalve de topping in de keukenmachine tot een stevige brei met structuur mengen. Deze overbrengen in de bakvorm en bestrooien met zaadjes naar wens. Vijf kwartier in de oven en daarna af laten koelen. Beleg is naar keuze, maar een stukje zo oppeuzelen kan natuurlijk ook heel goed.

De dagen van de week kregen hun namen van de Romeinen, die elke dag vernoemde naar hun goden. De Germanen deden dat op dezelfde manier. In veel van de Nederlandse namen voor de weekdagen zijn Germaanse goden terug te vinden. Donderdag is genoemd naar de Germaanse god Donar (ook wel Thor), hij is de god van de donder en staat voor ordeschepper tegenover de chaos. Het Franse ‘Jeudi’ brengt ons bij Jupiter, de Romeinse oppergod.

Het jupitertype is een heerser. Het innerlijke leven is zeer actief, maar staat in harmonische verbinding met de buitenwereld. Deze mensen willen altijd zorgen voor orde in de chaos. Ze kunnen ook ietwat overtuigd zijn van hun eigen gelijk, of zelfs fanatiek doorslaan in hun overtuiging van hun allesomvattende mening. Jupitertypes staan voor hoop en moet oppassen met hoogmoed.

Het sterk in de grond gewortelde rogge geeft de mens op donderdag samen met Jupiter aardingskracht. Het versterkt het denkvermogen, geeft standvastigheid en helpt ons aldus edelmoedig en wijs te zijn. Door de golvende beweging van de lange, soepele rogge aren bezet met baarden, komen de roggekorels gemakkelijk in kontakt met licht en warmte stromingen uit de lucht. Rogge vraag veel van onze spijsvertering. In kleine hoeveelheden is het goed voor de lever, en brengt een opwekkend gevoel op het gemoed.

Wanneer ik een ideaal voor ogen heb,
Laat ik dan niet beginnen
Aan wat mijn kracht te boven gaat.
Maar laat ik wel het alledaagse te
Boven komen en mijn idealen hoog
Durven houden.

Gedichtje uit Fur die Tage der Woche, W Schuwirth.

Krachtige volkoren roggebroodjes

Een recept van Jessica Kouwenhoven van @studieforestfriends.

Ingrediënten:
400gram volkoren tarwemeel
100gram roggebloem
7gr gist
300 ml lauw water
Een flinke hand gewelde rozijnen en een handje walnoten
Theelepeltje zout
Roggevlokken
1 eigeel

Meng het meel met de bloem en voeg vervolgens het zout en gist toe. Maak een kuiltje in het mengsel en voeg geleidelijk het lauwe water erbij. Meng het deeg totdat het soepel is. Voeg op het laatst de gewelde rozijnen / walnoten toe en kneed nog eenmaal goed door. Dek vervolgens de kom af met een bijenwasdoek (of als je dat niet hebt; huishoudfolie) en laat de het deeg in de kom op een warme plaats zo’n 2 uur mooi rijzen. Kneed daarna het deeg nog eenmaal door en verdeel het in gelijke bolletjes of leuke vlechtbroodjes. Bestrijk met eigeel voor een mooi bruin/oranje kleurtje na het bakken. Strooi als topping de roggevlokken erover. Leg de broodjes op een ingevette bakplaat en bak gedurende 25min op 180gr (heteluchtoven). De broodjes moeten aan het einde van de baktijd een beetje hol klinken. Laat ze afkoelen op een rooster voor een knapperige onderkant.

Eet smakelijk

De naam vrijdag is afgeleid van Freija’s dag. Deze Germaanse naam komt overeen met de Latijnse benaming Dies Veneris (Vendredi in het Frans), de dag van Venus, genoemd naar de gelijknamige planeet die zijn naam weer dankte aan de Romeinse godin Venus.

Venuskrachten zijn aanwezig in de mensen die harmonie nastreven. De planeet Venus staat symbool voor de schoonheid, de liefde en de verleidelijkheid, zelfs zo verleidelijk dat je aan haar verslaafd kan raken. Venus is de planeet van de naastenliefde. Afgunst is de valkuil.

Koper staat in verbinding met Venus en de vrijdag. Koper kenmerkt zich door zijn omhullende, warmende werking. Het kan grote verschillen in warmte en elektrische spanningen direct overbruggen, het bemiddelt. Een zwangere vrouw heeft een kopertoename in het bloed. Koperen daken beschermen.

Haver bezit een sterk wortelend vermogen en de pluimvormige bloeiwijze hangt naar beneden. Reeds lang is de sterk vitaliserende werking van haver op het lichaam en de geest gekend. Ze helpt ons een liefdevolle kijk te hebben op het leven en de wereld waarin wij leven en activeert de processen in het organisme die de fysieke basis vormen voor de ontplooiing van de wil ondersteunt.

Laat ik stil staan
Bij wat ik heb ervaren,
En nagaan waar ik anderen en mijzelf
Tekort heb gedaan.
Laat ik bezig zijn
Met wat anderen doen, en mij afvragen
Wat ik daaraan kan leren.

Gedichtje uit Fur die Tage der Woche, W Schuwirth.

Haver-banaan pannenkoeken

Een recept van Minke Hoeksma van @waldorfmom_vrijeschoolmoeder

Ingrediënten (voor 6 pannenkoekjes):
1 rijpe banaan
100 gram havermeel (of havermout)
120 ml havermelk (beetje op t gevoel)
Scheutje coconut melk (provamel/alpro)
2 tl (wijnsteenzuur) bakpoeder
1 snuf zout
kokosolie/flora om in te bakken

Zelf havermeel maken doe je zo: gooi zoveel havermout/rolled oats als je nodig hebt in een keukenmachine of blender met een krachtige motor. Maal dit op de hoogste stand, tot er een zacht meel ontstaat. Et voìla! je zelfgemaakte havermeel is klaar 🤗. Voor een glutenvrije variant is het belangrijk om er op te letten dat je gecertificeerde glutenvrije haver koopt. Pure haver is glutenvrij (!), maar de kans is groot dat de haver wel met gluten in aanraking is geweest als ze verwerkt is in dezelfde omgeving als granen die gluten bevatten. Havermout bevat veel vitamines en mineralen, zit boordevol vezels en geeft je een verzadigd gevoel voor een langere tijd. Perfect bestanddeel voor je ontbijt dus.
Je kunt zo veel met haver(-meel)! Denk aan pap, brood, bananenbrood, taart, muffins, koekjes… en pannenkoeken natuurlijk!

Gooi gewoon alles in de blender en als het een gladde massa is die iets dikker is dan een normaal pannenkoekbeslag: kokosolie/flora in de pan en bakken maar! Lekker met ahornsiroop en vers fruit 😋

De naam zaterdag is een vertaling van het Latijnse dies Saturni (Saturday in het Engels), dag van Saturnus, vernoemd naar de gelijknamige planeet die zijn naam weer dankte aan de Romeinse god van de landbouw.

Saturnuskrachten uiten zich in de mens door een ernstig, plichtsgetrouw en ambitieus, vasthoudend karakter. Het zijn de ikbewuste types, die naar buiten toe passief lijken, maar van binnen actief zijn in hun gedachtewereld. Het geheugen is belangrijk voor Saturnustypes. Ze reageren dan ook vaak secundair, omdat alles eerst tot een product van het geheugen moet worden gemaakt, alvorens zij er mee aan het werk kunnen.

Het graan van de zaterdag is maïs. De zwaarte van de maïs is terug te vinden in de stevige, stoere vorm van de plant. Mannelijke bloemen bovenaan, als losse pluimen en de vrouwelijke bloemen in groepen in de bladoksels, en vormen na bestuiving de kolven. Het zetmeel en de zoetigheid van maïs kunnen een vullend, prettig gevoel geven aan wat zwaarmoedige mensen met een melancholische temperament. Maïs ondersteunt bij het terugkijken op de afgelopen week, het afsluiten, het loslaten, en het verzamelen van kracht voor wat komen gaat.

Wanneer ik denk,
Laat ik dan onderscheid maken tussen
Wat wezenlijk is en onwezenlijk;
Tussen wat eeuwig is en vergankelijk.
Laat ik, bij al wat anderen zeggen,
Innerlijk stil worden,
En niet meteen een oordeel vellen.

Gedichtje uit Fur die Tage der Woche, W Schuwirth.

Popcorn!

Een recept van Anne Schol van @antropoanne.

Zet een grote met deksel op het vuur en verwarm een dun laagje zonnebloemolie in de pan. Als de olie warm genoeg is bestrooi de bodem met een dun laagje pofmais en zet je de deksel meteen weer op de pan. Let erop dat je echt een dun laagje gebruikt, de bodem mag net bedekt zijn. Schud de pan regelmatig tijdens het poppen zodat de onderste popcorn niet verbrandt en haal de pan van het vuur zodra je bijna geen plofgeluiden meer hoort. Gooi de pan leeg in een kom en bestrooi met een klein beetje zout of suiker, schud even om en klaar is je popcorn. Een klontje boter en honing erdoorheen schudden is ook heerlijk.

Maandag: Tempelreiniging (Jezus jaagt handelaren de tempel uit). Begin op maandag met de innerlijke schoonmaak: laat alle angst, jaloezie en het verlangen naar zekerheid los en durf te leven zoals de Geest zelf het je wijst. (Lees hier meer over maandag)

Dinsdag: Twistgesprekken (Confrontatie met Schriftgeleerden en Farizeeën). Zie op dinsdag de innerlijke strijd onder ogen: zie hoe het ego zich verzet, want het wil zich niet onderwerpen aan de hogere krachten van de innerlijke Christus. Zie, hoe deze strijd in jezelf steeds heftiger wordt en hoe je heen en weer wordt geslingerd tussen de verlangens van het ego en de vrede van het hoger zelf. (Lees hier meer over dinsdag)

Woensdag: Balseming van Jesus en het verraad van Judas. Zie hoe je op woensdag de innerlijke Christus verraadt: meegesleept door de opzwepende kracht van het ego kun je niet anders meer dan kiezen voor het ego. Maar op die dagontwaakt tegelijk diep vanbinnen een stil weten: je voelt dat je door de dood van het ego heen eindelijk een mens van vrede zult worden: alleen zo. (Lees hier meer over woensdag)

Donderdag: Voetwassing en Laatste Avondmaal. Op donderdag mag je al iets voelen van die vrede die in stilte door je ziel begint heen te stralen. Je mag voelen hoe het worden gaat, straks, als het ego is gestorven en omgevormd. (Lees hier meer over witte donderdag)

Vrijdag: Kruisdood en graflegging. Op vrijdag is plotseling alles anders: voorbij is de vrede en de driften van het ego nemen weer de overhand. Angst, boosheid, onmacht en oud verdriet slepen je mee, zo sterk en zo heftig, dat je vanbinnen stuk gaat: je weet je geen raad meer met jezelf. Al je hoop sterft, je weet jezelf een dode. (Lees hier meer over goede vrijdag)

Zaterdag: Het dode lichaam door aardbeving diep in de aarde. Op zaterdag kijk je terug: waarom moest het zo gaan? Je hebt het gevoel dat diep vanbinnen van alles beweegt, maar je hebt er geen vat op, begrijpt het niet, en geeft je over aan de melancholie die rest, nu je hoop gestorven is. (Lees hier meer over stille zaterdag)

Nacht van zaterdag op zondag: Jezus’ Lichttocht door de astrale wereld. Maar in die nacht van zaterdag op zondag voel je vanbinnen het eerstelingsbewegen van een nieuwe, omgevormde hoop. Verwachting begint je stil, maar tegelijk zo voelbaar te vervullen. En als de nieuwe dag aanbreekt, voel je je een ander mens.

Zondag: Opstanding van Jezus. En hoe meer het licht van de zon op die paaszondag doorbreekt, hoe meer je begint te voelen: ik ben een nieuw, een ander mens geworden. Voortaan leven de onbreekbare krachten van de vrede en de liefde in mij, want ik ben omgevormd tot een mens van louter liefde. Zo begint op paasmorgen mijn nieuwe leven. (Lees hier meer over Pasen)