10 tips bij ruzie tussen broertjes en zusjes

Heb je meerdere kinderen? Dan zal dit thema zeker in jullie gezin voorkomen: strijd om speelgoed, gedoe om wie als eerste iets mag, waar, wie mag zitten; kinderen kunnen het zo gek niet verzinnen of je kan er ruzie over maken.

We maken allemaal wel eens ruzie, maar hoe dan ook, dat geruzie van je kinderen kan de sfeer in huis behoorlijk beïnvloeden en het kan ons als ouders af en toe flink wanhopig maken!

Ruzie hoort erbij

Voordat je wanhopig raakt van al dat geruzie, adem in en adem uit, want ruzie hoort erbij; het heeft zelfs zin! Het hoort erbij dat er fases zijn dat je kinderen eindeloos gezellig met elkaar kunnen spelen, net als dat er fasen zijn waarbij ze elkaar om de haverklap in de haren vliegen. Natuurlijk verschilt het ook nogal per leeftijd en wat het leeftijdsverschil is, hoe de kinderen ruzie maken en hoe jij ermee om kan gaan. Maar als basis hier een paar tips.

Inlevingsvermogen

Inlevingsvermogen is het eerste. Je kan je proberen voor te stellen dat je als kind opeens hoort dat er een broertje of een zusje bij komt. Hoe moet dat voelen om opeens de liefde van je ouders te moeten delen?

Iemand beschreef dat eens als volgt aan mij: Stel je voor dat je partner op een dag thuis komt met de boodschap dat hij/zij een nieuwe liefde heeft waarvan hij/zij net zoveel houdt als van jou. Die nieuwe liefde komt morgen meteen bij jullie wonen en mag alles gebruiken en krijgt net zo veel liefde als jij. Wat zou jij doen?
Wat een ellende! Ik zou alles uit de kast trekken om te laten merken dat me dat niet zint!

Broers en zussen; daar heb je het maar mee te doen. Ze kunnen knap lastig zijn, maar ze kunnen ook de allerbeste maatjes zijn, met geluk maatjes voor het hele leven. Een ding is in ieder geval zeker, ze geven elkaar de beste sociaal-emotionele training die je je maar kan wensen. Door deze uitstekende leerschool leren kinderen hoe het is om problemen uit te lokken, voor zichzelf op te komen, iets op te lossen. Ze leren om te delen, te wachten, te vergeven en omgaan met emoties zoals jaloezie.

10 tips om geruzie in goede banen te leiden:

1. We doen geen pijn
De basisregel in huis is dat we elkaar geen pijn doen. Probeer een kind op tijd tegen te houden, door rustig ertussen te komen en te zeggen dat we elkaar geen pijn doen. Probeer dit zonder oordeel of emotie te zeggen. „Wij slaan niet, want dat doet pijn.“

2. Goed voorbeeld 
Leer kinderen positief met elkaar om te gaan. Leer ze dat ze hun behoeftes en grenzen duidelijk mogen maken en hoe ze zich kunnen uitdrukken. Leer ze dat het belangrijk is naar elkaar te luisteren. Goed voorbeeld doet volgen!

3. Neem afstand
Durf toe te kijken hoe de kinderen samen ruzie hebben en het proberen op te lossen. Probeer niet altijd de oplossing te willen aandragen of scheidsrechter te zijn. Jij zal niet altijd in de buurt zijn om met een passende oplossing te komen. Beter is als ze er samen van leren, met jou in veilige reikwijdte.

4. Erken gevoelens
Erken de gevoelens van de beide partijen. Kinderen voelen zich begrepen als je zegt wat je gezien hebt. Bijvoorbeeld: „Ik zie dat je verdrietig bent omdat je nu niet met die auto mag spelen.“

5. Geen oordelen
Soms zal het je kinderen toch niet lukken om zelf tot een oplossing te komen, dan hebben ze hulp nodig. Word je er dan toch in betrokken, probeer dan als een soort buitenstander de situatie te beschrijven alsof je verslag legt van een voetbalwedstrijd, zonder je oordeel daarin door te laten klinken.

6. Los niet op
Los de problemen niet op, maar luister naar de kinderen, erken de gevoelens en de behoeftes van alle partijen. Ideaal is als het je lukt om de kinderen zelf tot een oplossing te laten komen. Stel bijvoorbeeld de vraag: “Hoe kunnen jullie dit oplossen?” of “Hoe kunnen jullie nu weer samen verder spelen”.

7. Knuffels en rust
Is een verstandig en rustig gesprek niet mogelijk, haal de kinderen dan even uit elkaar en laat iedereen tot rust komen. Wij lezen dan samen even, om samen de gemoederen weer te laten bedaren. Biedt voor alle ruziemaker je armen aan. Deel knuffels uit. Voor je kind om uit te huilen, om terug bij zinnen te komen en voor jezelf om even op adem te komen en de liefde weer te laten stromen.  

8. Gelijkwaardig
Vergelijk je kinderen nooit met elkaar. Zowel positieve- als negatieve vergelijkingen dragen niet bij aan een gelijkwaardige verhouding tussen alle gezinsleden.

9. 1 op 1
Probeer elk kind met zijn of haar eigen kwaliteiten en vaardigheden te zien en lief te hebben. Het werkt heel positief voor je band met de kinderen als je geregeld tijd vrij maakt voor 1 op 1 contactmomenten.

10. Menselijkheid
Mocht je het geruzie zelf een keer zo zat zijn en ondanks je goede pogingen uit je slof schieten, denk er dan aan dat jij ook een mens bent. En ook die menselijkheid mogen kinderen leren.
Je kan altijd nog sorry zeggen, want ook goedmaken en verantwoordelijkheid nemen voor je fouten kun je voorleven. 

Eerlijk ouderschap

Wij hebben 3 zoons. Tussen de eerste twee zit maar 1,5 jaar en daarom groeien ze bijna als een soort tweeling op. Onze jongste zoon is 3 jaar jonger.

Mijn kinderen zijn de beste maatjes van elkaar, maar maken natuurlijk ook flink wat ruzie samen. Ondanks dat ik in de theorie weet hoe ik met ruzies om moet gaan, is de praktijk vaak niet zo eenvoudig. Ook bij ons thuis is er al heel wat gebeten, getrapt, geslagen, geduwd, geschopt en ga zo maar door. Al probeer ik altijd rustig en onpartijdig te zijn, toch ben ik ook maar een mens. Ik roep veel te hard dat ze niet moeten schreeuwen, ik verzucht woedend dat het nou eindelijk eens opgehouden moet zijn met dat ellendige gekibbel, ik trek ze te abrupt uit elkaars haren en ik word te boos. Ook ik heb nog een hoop bij te leren en ik hoop dat mijn kinderen in de tussentijd leren dat ook moeders boos worden, verdrietig zijn, zich geen raad weten en onterecht uit hun slof schieten.

Afstand nemen

Hoe langer ik moeder ben en hoe (hopelijk) wijzer ik door die leerjaren word, hoe beter ik afstand kan nemen. Het lukt me steeds vaker om enkel aanwezig te zijn of soms zelfs letterlijk de kamer te verlaten als ik een ruzie hoor opkomen. Het komt tegenwoordig regelmatig voor dat ik op de trap zit te luisteren naar hoe mijn jongens woedend op elkaar worden én problemen met elkaar oplossen. Innerlijk tel ik rustig tot tot tien, dat helpt mij. En ja, soms knalt het even, maar het is zo fijn om te zien dat het oplossen zonder mij vaak zo veel beter en sneller gaat!

Kinderlijke ruzies duren nooit lang, wij volwassenen kunnen nog wel wat leren van hun vergevingsgezindheid. Want voor je het weet zijn kinderen weer de beste vrienden en spelen ze alsof er nooit wat gebeurd is.